Τετάρτη 3 Ιουλίου 2013

Για την κατάργηση των σπουδών γλωσσολογίας

Για τους φοιτητές που γνωρίσαμε τις γλωσσολογικές σπουδές μέσα από την κατεύθυνση των φιλολογικών τμημάτων της Φιλοσοφικής Αθηνών, αλλά και μέσα από τα μεταπτυχιακά της, ήταν σαφής η χρησιμότητα της Γλωσσολογίας στη μελέτη και διδασκαλία της γλώσσας. Η κατάρτιση των εκπαιδευτικών και η ανάπτυξη εκπαιδευτικού υλικού καθιστούν απαραίτητες τις γλωσσολογικές σπουδές, τόσο στη διδασκαλία της γλώσσας σε φυσικούς ομιλητές, όσο και στη διδασκαλία της ως δεύτερης. Χωρίς γλωσσολογικές σπουδές, οι εκπαιδευτικοί θα στερούνταν βασικές γνώσεις για τη διδασκαλία της γλώσσας και επιπλέον δε θα ήταν εφικτή η ανάπτυξη σύγχρονων μεθόδων και υλικού για τη διδασκαλία. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα: η ανάπτυξη εκπαιδευτικού υλικού για τη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας από το ΙΕΛ και η δημιουργία εκπαιδευτικών παιχνιδιών για τη διδασκαλία της Ελληνικής σε μουσουλμανόπαιδες, απαιτούν γλωσσολόγους με ειδίκευση στην διδασκαλία της Ελληνικής ως ξένης καθώς και γλωσσολόγους ειδικευμένους στην Υπολογιστική Γλωσσολογία
Για τους παραπάνω λόγους προκαλεί έκπληξη και θλίψη η είδηση ότι πρόκειται να καταργηθεί η κατεύθυνση γλωσσολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου. Η οικονομική κρίση δεν αντιμετωπίζεται με περικοπές στην έρευνα και την τριτοβάθμια εκπαίδευση, η προώθηση της επιστημονικής έρευνας δεν είναι πολυτέλεια, αλλά -μεταξύ άλλων- παράγοντας οικονομικής ανάπτυξης. 
Ακόμα μεγαλύτερη έκπληξη και θλίψη προκαλεί η ανάρτηση στο διαδίκτυο κειμένων πολεμικής που τονίζουν πως είναι αρκετά τα τμήματα Κλασικών Σπουδών-Φιλοσοφίας και Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών, γιατί σε αυτά η Ελληνική διδάσκεται με δόκιμο τρόπο. Το επιχείρημα αυτό -τηρουμένων των αναλογιών- είναι πιο εξωφρενικό και από το να προτείναμε την κατάργηση των κατευθύνσεων Παιδαγωγικής στα τμήματα Φ.Π.Ψ., επειδή ...αρκεί η κατεύθυνση της Ψυχολογίας.
Τη στιγμή που γίνονται προσπάθειες να μην καταργηθεί το προπτυχιακό τμήμα Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών στο King's College (προκειμένου "τα μαθήματα που προσφέρει να συνεχίσουν να διδάσκονται σε ένα συγχωνευμένο πρόγραμμα σπουδών") είναι λυπηρό να υπάρχουν επιστήμονες που θεωρούν ότι μπορεί να καταργηθεί ως περιττή η κατεύθυνση της Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. (Μήπως -εφαρμόζοντας την ίδια λογική- είναι περιττές οι κατευθύνσεις Γλωσσολογίας και στα πανεπιστήμια της Ελλάδας; Είναι εμφανώς αστεία σκέψη που δεν χρειάζεται καν αντίκρουση. Παρόλα αυτά είναι η λογική κάποιου επιστήμονα που δικαιολογεί την κατάργηση της κατεύθυνσης Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου).
Είναι εξίσου λυπηρό να γίνεται επίκληση "εθνικών" κριτηρίων και να προβάλλονται επιχειρήματα όπως το ότι η ίδρυση κατεύθυνσης Γλωσσολογίας ήταν εσφαλμένη, επειδή προέβλεπε την κατάργηση μαθημάτων Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας, Βυζαντινής και Νεοελληνικής Φιλολογίας προκειμένου να εισαχθούν μαθήματα "που αφορούν όλες τις γλώσσες του κόσμου". Τέτοιες τοποθετήσεις μαρτυρούν άγνοια σχετικά με το επιστημονικό αντικείμενο και διχάζουν την επιστημονική κοινότητα. Ας ελπίσουμε ότι θα απορριφθούν από τον επιστημονικό κόσμο και δε θα έχουμε ανάλογες προτάσεις και στην Ελλάδα για κατάργηση κατευθύνσεων Γλωσσολογίας, επειδή είναι επιστήμη "που μπορεί ν’ ασχοληθεί [...] ακόμη [...] και με αφρικανικές ή ασιατικές διαλέκτους".